Muzułmanie w Europie – między integracją a separacją

W poniedziałek 29.01.2018 uczestnicy projektu I CHANGE – uczniowie klas LO w Tuchowie oraz kilkanaścioro zaproszonych uczniów z I LO w Tarnowie wraz z nauczycielami mieli przyjemność wysłuchać wykładu pani prof. dr hab. Katarzyny Górak-Sosnowskiej pt. „Muzułmanie w Europie – między integracją i separacją”.

Autorka wykładu na co dzień mieszka w Warszawie, gdzie wykłada w Szkole Głównej Handlowej w Katedrze Studiów Politycznych.

Prelekcja rozpoczęła się od przedstawienia historii muzułmanów w Europie, ponieważ w ciągu wieków na nasz kontynent przybyło kilka „fal” imigrantów o tym wyznaniu. Imperium arabskie, założone przez Mahometa w VII wieku, po nim kierowane przez kalifów, objęło swym zasięgiem Półwysep Arabski, Palestynę i większość Bliskiego Wschodu, a także północną Afrykę i Hiszpanię. W tym okresie rozwijała się też nauka i sztuka, a arabscy naukowcy zaczęli coraz częściej docierać do Europy Zachodniej w celu poszerzenia swojej wiedzy. Później islam przyjęło szereg innych ludów, m.in. Mongołowie (w tym Tatarzy), Turcy itd. Ich podboje zmieniły układ sił w dawnym świecie, powstało Imperium Osmańskie, które podbiło Konstantynopol oraz Imperium Mongolskie, którego mieszkańcy w pewnym okresie emigrowali do Rzeczpospolitej.

Współczesne imigracje mają charakter głównie ekonomiczny. Dzisiejsze podejście państw i społeczeństw do przybyszów było tematem kolejnego punktu wykładu. Bogate państwa zachodnioeuropejskie przyjęły kilka różnych strategii wobec imigrantów, spośród których jednak żadna nie została zrealizowana zgodnie z zamierzeniami. Niemcy przyjęły model Gastarbeitera – gościnnego pracownika, który miał przybyć najczęściej z Turcji, przepracować jakiś czas i wrócić do ojczyzny. Jednak większość imigrantów pozostała w RFN. W Wielkiej Brytanii zakładano pozostanie przyjezdnych i umożliwienie im kultywowania swojej kultury. Dziś w krajach tych zwiększający się odsetek muzułmanów powoduje, że asymilacja przestaje być konieczna, a imigranci tworzą czasami swoje dzielnice, do których boi się wchodzić policja. Terroryzm jest z pewnością jednym z największych problemów naszych czasów. Radykalizacji sprzyja pustka kulturowa, towarzysząca często dzieciom imigrantów, wynikająca z faktu niebycia rdzennymi Europejczykami, a jednocześnie braku poczucia więzi z krajem pochodzenia. Jednak wyznawcy islamu stanowią na zachodzie ogromną część społeczeństwa, więc nie sposób ich wrzucać do „jednego worka”. Takie myślenie jest powszechne w naszym kraju. Świadczy o tym eksperyment wykonany przez panią profesor. Na prośbę o narysowanie typowego muzułmanina, zadaną uczniom jednej ze szkół podstawowych, otrzymała niemal wyłącznie obrazy terrorystów. Dziś sytuacja zmienia się dynamicznie, a dwie godziny wykładu pozwoliło jedynie nakreślić ten bardzo szeroki temat, jednak z pewnością czas ten dał nam możliwość pogłębienia naszej wiedzy. Jesteśmy wdzięczni za kolejne przybliżenie nam kultury obcych, ale jakże bliskich nam ludzi.

Autor: Jakub Pypeć, uczeń klasy 2b LO w Tuchowie.