Zaproszenie na poświęcenie odrestaurowanej figury Matki Bożej
Towarzystwo Miłośników Tuchowa zaprasza na poświęcenie odrestaurowanej figury Matki Bożej na starym cmentarzu w Tuchowie, przy wiadukcie kolejowym. Uroczystość odbędzie się w najbliższy wtorek – 27 października o godzinie 15:30.
Tym samym Towarzystwo rozpoczyna tegoroczną kwestę na ratowanie nagrobków „starego” cmentarza w Tuchowie, która będzie kontynuowana w dniu Wszystkich Świętych. Organizatorzy zachęcają mieszkańców do udziału w skromnej uroczystości poświęcenia figury oraz proszą o ofiarne datki do skarbony na ratowanie starego cmentarza.
Przewodniczący Zarządu
Towarzystwa Miłośników Tuchowa
Tomasz Wantuch
Rys historyczny starego cmentarza przy wiadukcie
Pierwotnie istniał tu już w XV wieku cmentarz przy kościele św. Marii Magdaleny, pochodzącym z 1496 roku. Potem zaprzestano pochówków, zaś drewniany kościółek rozebrano w połowie XIX wieku. Jednak w pewnym okresie powrócono w tym miejscu do grzebania zmarłych i utworzono tu ponownie cmentarz, zlokalizowany poza miastem. Tak więc powtórna data założenia cmentarza to rok 1825. Powodem było wprowadzenie zakazu pochówków na cmentarzach przykościelnych.
Spoczywa tu wielu znamienitych mieszkańców ziemi tuchowskiej, w tym przedstawiciele rodów szlacheckich, weterani powstań narodowych, ludzie kultury i nauki, rzemieślnicy, księża, a także zwykli mieszkańcy miasta. Wspomnieć też należy o powstańcach z XIX wieku, którzy tu spoczywają: Adam de Rostwo-Suski, kapitan Wojsk Polskich, napoleończyk i powstaniec listopadowy z 1830 roku. Pochowany tu został Jakub Rachlewicz powstaniec z roku 1846 i 1863, a także Franciszek Marnik – powstaniec styczniowy z 1863 roku. Spoczywają tu także osoby z rodziny Rozwadowskich i Zamoyskich – dawnych właścicieli naszego miasta, w tym Feliks Stanisław Rozwadowski protoplasta tego rodu w Tuchowie – jego grób nie przetrwał do naszych czasów, ale zachował się za to piękny nagrobek jego żony Emilii.
W roku 1900 oficjalnie zaprzestano grzebania zmarłych na starym cmentarzu, zapewne z powodu ograniczonego miejsca, ale też przede wszystkim ze względu na otwarcie około 1890 roku nowego cmentarza. Jednak i w późniejszym okresie dokonywano tu jeszcze sporadycznie pochówków, ale było to już rzadkością.
Kolejną ważną datą w historii tego cmentarza jest okres I wojny światowej, gdy utworzono tu kwaterę cmentarza wojskowego numer 161 i pochowano żołnierzy, którzy zginęli w walkach na terenie naszego miasta lub zmarli w pobliskim „domu dla ubogich i kalek” na skutek odniesionych ran. Dom ten znajdował, który był tuż przy ogrodzeniu starego cmentarza i spełniał wówczas rolę szpitala. Na cmentarzu wojennym nr 161 spoczywa 94 żołnierzy, głównie rosyjskich gdyż tylko ośmiu z tej liczby to żołnierze c.k. armii austro-węgierskiej.
Równie ważnym wydarzeniem w historii starego cmentarza jest okres II wojny światowej, gdy niemieccy okupanci postanowili przez jego część poprowadzić drogę, w ten sposób niszcząc bezpowrotnie połowę miejscowej nekropolii i zabytkowe nagrobki, które tu się znajdowały. Wiek XX to okres, gdy stary cmentarz zaczął popadać w ruinę, a szczególnie po II wojnie światowej.
Opracowanie historyczne: Tomasz Wantuch